W dniu 26 kwietnia 2024 roku na terenie Lotniska Pobiednik Wielki odbyły się kompleksowe ćwiczenia dowódczo-sztabowe, których głównym celem było przetestowanie procedur reagowania w sytuacjach zagrożenia na obszarze infrastruktury lotniczej. W symulacji udział wzięły służby porządkowe i ratunkowe, w tym Policja Powiatu Krakowskiego, jednostki Państwowej Straży Pożarnej Komendy Miejskiej w Krakowie, lokalne Ochotnicze Straże Pożarne (OSP) oraz wykwalifikowany personel Aeroklubu Krakowskiego. Scenariusz ćwiczeń zakładał poważny incydent: kolizję statku powietrznego w fazie kołowania z nieuprawnionym pojazdem wjeżdżającym na teren lotniska.
Realistyczny scenariusz – symulacja zdarzenia lotniczego o charakterze kryzysowym
Zgodnie ze scenariuszem, podczas standardowej procedury kołowania lekkiego statku powietrznego typu GA (General Aviation) z pasa startowego w kierunku hangaru, doszło do naruszenia strefy operacyjnej przez pojazd kołowy, którego obecność nie była zgłoszona ani autoryzowana przez zarządzającego ruchem naziemnym. Samochód poruszał się z nadmierną prędkością i zderzył się czołowo z samolotem na drodze kołowania. W wyniku kolizji doszło do uszkodzenia płatowca i pojazdu oraz do obrażeń ciała zarówno u pilota, jak i u dwóch osób z auta.
Z kadłuba samolotu zaczęły wydobywać się kłęby dymu, co w warunkach rzeczywistych mogłoby prowadzić do powstania pożaru lub wycieku paliwa lotniczego typu AVGAS. Maszyna została przesunięta z osi drogi kołowania, a pojazd zaklinował się w przedniej części kadłuba. Tego typu zdarzenia wymagają natychmiastowej reakcji wszystkich dostępnych służb ratunkowych.
Koordynacja działań służb ratunkowych i porządkowych
W działaniach udział wzięli funkcjonariusze Komendy Powiatowej Policji w Krakowie, policjanci z Komisariatu w Słomnikach, jednostki ratowniczo-gaśnicze PSP Kraków oraz OSP Złotniki, OSP Pobiednik Mały i OSP Wawrzeńczyce. Wsparcia udzielili również ratownicy medyczni z Publicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej w Proszowicach, a także pracownicy Aeroklubu Krakowskiego, będący stałymi operatorami lotniska.
Koordynatorem działań ze strony Policji był podkom. Michał Gajos, który nadzorował operacyjne aspekty zabezpieczenia miejsca zdarzenia, organizacji dróg ewakuacyjnych oraz identyfikacji uczestników incydentu. Strażacy przejęli wiodącą rolę operacyjną, prowadząc m.in. rozpoznanie zagrożeń chemicznych, ewakuację poszkodowanych oraz stabilizację sytuacji z wykorzystaniem specjalistycznego sprzętu ratownictwa technicznego.
Analiza operacyjna i znaczenie ćwiczeń w kontekście lotniskowych procedur bezpieczeństwa
Tego rodzaju ćwiczenia z zakresu zarządzania sytuacjami kryzysowymi w porcie lotniczym mają fundamentalne znaczenie dla zapewnienia ciągłości operacyjnej lotniska oraz spełniania standardów ICAO (International Civil Aviation Organization) i EASA (European Union Aviation Safety Agency). Scenariusz został zaprojektowany tak, aby możliwie najwierniej odwzorować sytuację potencjalnego zagrożenia – w tym przypadek nieautoryzowanego wtargnięcia pojazdu na obszar manewrowy, skutkującego kolizją z samolotem.
Ćwiczenia obejmowały również testowanie elementów Lotniskowego Planu Operacyjnego, systemów komunikacji między służbami oraz ocenę skuteczności alarmowania i szybkiego podejmowania decyzji. Dodatkowo, działania te miały na celu weryfikację, jak poszczególne służby radzą sobie z identyfikacją rannych, prowadzeniem dokumentacji powypadkowej, a także współpracą międzyinstytucjonalną w dynamicznie zmieniających się warunkach kryzysowych.
Podsumowanie ćwiczeń i dalsze rekomendacje operacyjne
Ćwiczenia, mimo symulowanego charakteru, były prowadzone z najwyższym realizmem i zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa w portach lotniczych. Dzięki zaangażowaniu wszystkich uczestników możliwe było sprawdzenie w praktyce wielu istotnych procedur, w tym również działań związanych z kontrolą dostępu do stref ograniczonego dostępu (airside), a także reagowania na zagrożenie pożarem w obrębie lotniska niekontrolowanego.
Ćwiczenia te odbywają się cyklicznie w ramach krajowego i międzynarodowego kalendarza szkoleniowego i nie wpływają na bieżące funkcjonowanie Lotniska Pobiednik Wielki. Podsumowanie ćwiczeń wykazało wysoki poziom przygotowania uczestniczących służb, skuteczność współdziałania i właściwe stosowanie procedur ratunkowych oraz porządkowych w sytuacjach o podwyższonym poziomie ryzyka.
